Azerbaycan’ın büyük devlet adamlarından, yazarlarından, politikacılarından biri olan Neriman Nerimanov, 14 Nisan 1870 yılında yoksul bir ailenin çocuğu olarak Tiflis’te doğmuştur.
1879 yılında başladığı Müslüman Ruhani Okulu’nu 1885 yılında bitirmiş, temel İslami bilgileri bu okuldan almıştır. Aynı yıl Gori şehrindeki Zakafkasya öğretmen lisesine girmiş ve 1890 yılında bu okulu bitirerek Borçalı ilçesinin Kızılhacılı köyüne öğretmen olarak atanmıştır. Bu köydeki yaşam şartları Nerimanov’u derinden etkilemiş, köylüler üzerindeki ağa-molla baskısının dayanılmaz ağırlığını hissederek köylülerin yanında yer almıştır. İlk edebi eseri olan “Nadanlık” kitabını yazdığı bu köyden, ağa-molla işbirliği sonucucunda işine son verildiği için ayrılmak zorunda kalmıştır.
1891 yılında Bakü’ye gelen Nerimanov, özel bir erkek lisesinde edebiyat ve dil öğretmeni olarak çalışmaya başlamıştır. Azerbaycan’ın önde gelen aydınlarının yardımlarıyla, 1894 yılında tüm Doğu aleminde ilk defa bir halk kütüphanesi (okuma salonu) açtı. Bu salon kısa zamanda Bakü’nün ve tüm Kafkasya’nın kültür merkezi haline geldi. Burada ülkenin önde gelen ilim ve fikir adamlarının katılımıyla sosyal, siyasi ve kültürel amaçlı toplantılar yapılmış, yoksul öğrencilere yardım için tiyatro oyunları sahnelenmişti.
1895-1901 yılları arasında Neriman Nerimanov, öğretmenliğin yanısıra geniş olarak edebi, sosyal ve siyasi faaliyetler de yürütmüştür. O, bu dönemde “Dilin Belâsı” (Şamdan Bey), “Bahadır ve Sona”, “Nadir Şah” adlı eserlerini yazmış ve milli ruhun uyanması için çalışmıştır.
1902 yılında yüksek öğrenimini yapmak için Odesa Tıp Fakültesi’ne giren Neriman Nerimanov, hocalarının ve öğrenci arkadaşlarının çok kısa zamanda sevgisini kazanmış, liman işçileri arasında sosyalist fikirlerin yayılması için çalışmalar yapmıştır. |